Szkoła Podstawowa im. Józefa Lompy w Starczy

Józef Piotr Lompa

Boś nie wystąpił dla zysku z sławy,

Lecz dla ojczystego języka obronie

Mężnieś się ujął zaniedbanej sprawy

Z ogniem młodzieńczym, jaki w

wieszczu płonie

Konstanty Damrot

Urodził się 29 czerwca 1797 roku,
a zmarł 29 marca 1863 roku.
Nagrobek Józefa Lompy
znajduje się przy kościele
św. Walentego w Woźnikach.

Józef Lompa się w Oleśnie na Śląsku
Opolskim, jako syn biednego sklepikarza

warzywnego Michała Lompy i Józefy ze

Stróżyków.

Używał kryptonimu J.L. lub pseudonimu

A.Mieczyński. Jeden z pomników
znajduje się w Zabrzu.

Popiersie Józefa Lompy w Oleśnie.

Nauczyciel,

organista,

śląski działacz narodowy,

folklorysta,

prozaik,

publicysta,

tłumacz korespondent pism.

Domagał się wprowadzania języka polskiego

do szkół i administracji.

Starał się o podniesienie oświaty i kultury

rolnej wśród chłopów.

Głosił hasła ścisłej łączności Śląska z Polską.

Współpracował

z kilkoma

czasopismami.

Założył bibliotekę

i czytelnię

w Bytomiu.

Stale korespondował

z wieloma wybitnymi

osobistościami między innymi

Józefem Ignacym Krasickim

i Pawłem Stalmachem.

Fragment książki

Józef Lompa

Krótkie wyobrażenie historii Śląska

Dla szkół elementarnych

Opole : Feistle, 1821

Napisał około 90 prac literacko- naukowych

o tematyce: etnografia, geografia, historia

Śląska i Polski, język, rolnictwo.

Opracował zbiory przysłów i pieśni.

Pisał też wiersze, często inspirowane pięknem przyrody.

Ludwik Jenike (1860) napisał:

Wykład jego, chociaż niewykwintny i szorstki, jasny jest, zrozumiały i dostosowany doskonale do pojęcia początkujących.

Wiersze jego lubo nie nacechowane wyższym talentem poetyckim, odznaczają się jednak czystością języka, prostotą wysławiania i jakąś rzewną nieraz smętnością, trafiającą do serca czytelników.

Popiersie Lompy znajduje się na rynku w Woźnikach.

Jego działalność przyczyniła się do utrzymania

języka polskiego i kultury rodzimej

na Górnym Śląski.

Wpłynęła na rozbudzenie się zainteresowań

tym regionem w innych dzielnicach Polski.

Najwalniejszą przeto zasługą Lompy będzie zawsze ta okoliczność, że on, jeśli zgoła nie pierwszy, to w każdym razie jeden z najpierwszych odczuł i zrozumiał rzeczoną konieczność oświaty rodzimej i z własnej dobrej woli na ugorach śląskich zaczął wskrzeszać i rozniecać oświatę polską dla ludności polskiej na Śląsku.

Konstanty Prus 

Pomnik Józefa Lompy
zza wschodniej ściany
Zamku Górnego
w Opolu
z 1965 roku.

Pracował w Szywałdzie, Cieszynie,

Łomnicy i Lublińcu.

Od jesieni 1819 roku,

przez ponad 30 lat w Lubszy Śląskiej.

1818 roku Józef ożenił się z Marią Menesiówną, z którą miał 9 dzieci.

Po jej przedwczesnej śmierci ożenił się z Weroniką Grzegorz i doczekał się kolejnych 7 dzieci.

Liczną rodzinę utrzymywał z pensji nauczyciela, organisty, deputatu w zbożu i opale. Ponadto uprawiał 7 mórg gruntu i łąk.

Szkoła w Lubszy wybudowana
przez Józefa Lompę.

Józef Lompa postarał się o piękny Gmach szkolny i powiększył szkolny ogród. Zasadził ponad 200 drzew owocowych, wystawił trzy altany. Każdą z przeszło 500 gatunków roślin zaopatrzył w tabliczkę z nazwą botaniczną w języku łacińskim, niemieckim i polskim. Przed szkołą ufundował wspólną studnię do użytkowania dla całej wsi.

Do kościoła w Lubszy postarał się o organy,

podwyższenie wieży i samego kościoła,

nowy dach, wybudowanie kaplicy,

zegar na kościele,

powiększenie i ogrodzenie cmentarza,

odnowienie ołtarzy.

Jego aktywny udział w Wiośnie Ludów (1848), gdy dał się poznać, jako obrońca polskiej ludności Śląska spowodował, że władze pruskie odebrały mu możliwość zarobkowania.

Pozbawiony pracy i emerytury ostatnie 13 lat spędził w Woźnikach żyjąc w skrajnej nędzy z żoną i najmłodszymi dziećmi. 

Mimo biedy i rozpaczliwego położenia, Lompa pisał i pracował bez wytchnienia.

Boś Ty wieszczu śląski,

śmiały a skromny,

Sam największy

sobie wystawiłeś

Trwalszy niż kruszec

pomnik wiekopomny

Konstanty Damrot