Szkoła Podstawowa im. Józefa Lompy w Starczy
-
Kartka z kalendarza
Patron szkoły
Patron Szkoły Podstawowej w Starczy
Józef Piotr Lompa
Boś nie wystąpił dla zysku z sławy, Lecz dla ojczystego języka obronie Mężnieś się ujął zaniedbanej sprawy Z ogniem młodzieńczym, jaki w wieszczu płonie Konstanty Damrot |
|
|
Urodził się 29 czerwca 1797 roku,
|
Józef Lompa się w Oleśnie na Śląsku warzywnego Michała Lompy i Józefy ze Stróżyków. Używał kryptonimu J.L. lub pseudonimu A.Mieczyński. Jeden z pomników |
|
Popiersie Józefa Lompy w Oleśnie. |
Nauczyciel, organista, śląski działacz narodowy, folklorysta, prozaik, publicysta, tłumacz korespondent pism.
|
Domagał się wprowadzania języka polskiego do szkół i administracji. Starał się o podniesienie oświaty i kultury rolnej wśród chłopów. Głosił hasła ścisłej łączności Śląska z Polską.
|
|
|
Współpracował z kilkoma czasopismami. Założył bibliotekę i czytelnię w Bytomiu. |
|
Stale korespondował z wieloma wybitnymi osobistościami między innymi Józefem Ignacym Krasickim i Pawłem Stalmachem.
|
Fragment książki Józef Lompa Krótkie wyobrażenie historii Śląska Dla szkół elementarnych Opole : Feistle, 1821
|
|
|
Napisał około 90 prac literacko- naukowych o tematyce: etnografia, geografia, historia Śląska i Polski, język, rolnictwo. Opracował zbiory przysłów i pieśni. Pisał też wiersze, często inspirowane pięknem przyrody.
|
Ludwik Jenike (1860) napisał: Wykład jego, chociaż niewykwintny i szorstki, jasny jest, zrozumiały i dostosowany doskonale do pojęcia początkujących. Wiersze jego lubo nie nacechowane wyższym talentem poetyckim, odznaczają się jednak czystością języka, prostotą wysławiania i jakąś rzewną nieraz smętnością, trafiającą do serca czytelników. |
Popiersie Lompy znajduje się na rynku w Woźnikach. |
|
Jego działalność przyczyniła się do utrzymania języka polskiego i kultury rodzimej na Górnym Śląski. Wpłynęła na rozbudzenie się zainteresowań tym regionem w innych dzielnicach Polski.
|
Najwalniejszą przeto zasługą Lompy będzie zawsze ta okoliczność, że on, jeśli zgoła nie pierwszy, to w każdym razie jeden z najpierwszych odczuł i zrozumiał rzeczoną konieczność oświaty rodzimej i z własnej dobrej woli na ugorach śląskich zaczął wskrzeszać i rozniecać oświatę polską dla ludności polskiej na Śląsku. Konstanty Prus |
|
Pomnik Józefa Lompy
|
Pracował w Szywałdzie, Cieszynie, Łomnicy i Lublińcu. Od jesieni 1819 roku, przez ponad 30 lat w Lubszy Śląskiej.
|
1818 roku Józef ożenił się z Marią Menesiówną, z którą miał 9 dzieci. Po jej przedwczesnej śmierci ożenił się z Weroniką Grzegorz i doczekał się kolejnych 7 dzieci. Liczną rodzinę utrzymywał z pensji nauczyciela, organisty, deputatu w zbożu i opale. Ponadto uprawiał 7 mórg gruntu i łąk.
|
|
|
Szkoła w Lubszy wybudowana Józef Lompa postarał się o piękny Gmach szkolny i powiększył szkolny ogród. Zasadził ponad 200 drzew owocowych, wystawił trzy altany. Każdą z przeszło 500 gatunków roślin zaopatrzył w tabliczkę z nazwą botaniczną w języku łacińskim, niemieckim i polskim. Przed szkołą ufundował wspólną studnię do użytkowania dla całej wsi. |
Do kościoła w Lubszy postarał się o organy, podwyższenie wieży i samego kościoła, nowy dach, wybudowanie kaplicy, zegar na kościele, powiększenie i ogrodzenie cmentarza, odnowienie ołtarzy.
|
|
|
Jego aktywny udział w Wiośnie Ludów (1848), gdy dał się poznać, jako obrońca polskiej ludności Śląska spowodował, że władze pruskie odebrały mu możliwość zarobkowania. Pozbawiony pracy i emerytury ostatnie 13 lat spędził w Woźnikach żyjąc w skrajnej nędzy z żoną i najmłodszymi dziećmi. Mimo biedy i rozpaczliwego położenia, Lompa pisał i pracował bez wytchnienia.
|
Boś Ty wieszczu śląski, śmiały a skromny, Sam największy sobie wystawiłeś Trwalszy niż kruszec pomnik wiekopomny Konstanty Damrot |
|